Verse zalm uit de Noorse fjorden

We meren aan bij de zalmkwekerij in Ytre Standal van sitemanager Kjell Arne Seatre. De site behoort toe aan de Marine Harvest Group en werkt volgens de ASC-richtlijnen voor verantwoorde zalmkweek.

Sinds 1985 kweken ze hier jaarlijks miljoenen zalmen in zoetwaterbassins. Drie keer per jaar voeren ze nieuwe zalmeitjes aan in boxen met ijs. Die leggen ze per 16.000 in waterbakken met een temperatuur van 8°C om verder te ontwikkelen. Deze eerste levensfase, waarin de eitjes uitgroeien tot larven noemt men de ‘hatchery’. "In de waterbak werken we met twee niveaus”, vertelt Kjell Arne Seatre. “Als de eitjes zich ontwikkelen tot larve zwemmen ze door de smalle gleufjes naar de gesimuleerde zandbodem. Per 200.000 eitjes rekenen we gemiddeld op 9.000 eitjes die niet verder uitgroeien."

Na een drietal weken brengen ze de larven over naar een nieuw bassin. “De visjes zijn nu een maand oud en wegen zo’n vijf tot zes gram. In elk bassin met verse zuurstof zwemmen zo’n 90.000 kleine zalmvisjes die automatisch gevoederd worden. Via een geperforeerde buis droppen we kleine pellets van visolie en plantaardige extracten in het water.”

Marine Harvest investeert volop in de productie van zoveel mogelijk plantaardige voerpellets. De Aquaculture Stewardship Council (ASC) laat per kilo gekweekte vis toe dat er 1,1 kilo wild gevangen vis wordt gebruikt. Daar wil Marine Harvest ver onder gaan. In 2016 gebruikte Marine Harvest 0,77 kg vis per kilo gekweekte zalm.

De jonge zalm wordt manueel gevaccineerd tegen potentiële ziektes en visueel gecontroleerd op mogelijke afwijkingen.

Na anderhalf jaar bereiken de zalmen een gewicht van 150 gram. Ze zijn klaar voor de overgang naar zout water. Net zoals wilde rivierzalmen richting open zee trekken om daar verder te groeien, worden de kweekzalmen voorbereid op hun verdere ontwikkeling in zout zeewater.

“Tijdens deze ‘smoltification’ pompen we geleidelijk aan zout water in de bassins om de morfologie van de vissen aan te passen naar zout water. Na een vijftal weken zijn de zalmen klaar voor open zee. In vier uur tijd pompen we zo'n 400.000 zalmen, met water en al, over naar het ruim of de 'well' van een 'wellboat'."

Na enkele kilometers varen, doemen in de verte de indrukwekkende kweeknetten van Sagelva op. Het zijn acht cirkelvormige netten met een diameter van 35 meter die tot wel 30 meter diep gaan. In elk net zitten maar liefst 200.000 zalmen, dus 1,6 miljoen zalmen in totaal. Niet dat ze te weinig zwemruimte hebben: elk net wordt voor maximaal 97,5% ingenomen door water en 2,5% door vissen.

Vanuit de controlekamer op het nabijgelegen platform worden de netten nauwlettend in de gaten gehouden met onderwatercamera’s. “Klokje rond controleren we minutieus of er net genoeg voedselpellets in de netten zitten”, aldus Philip Verduyn.

“De pellets strooien we via buizen en een verdeelmachine rechtstreeks in de netten, per dag zo’n 20 ton. Hoe hoger de temperatuur, hoe meer voedsel de zalmen verorberen. Maar als we te veel voederen, dalen de pellets neer tot onderaan het net. Daar zit een trechter om ze te recupereren. We passen dan uiteraard ook de voerverstrekking aan.”